Perspektywy ekonomii społecznej
The perspectives of social economy

do pobrania/download PDF

Krzysztof Herbst

Fundacja Inicjatyw Społeczno-Ekonomicznych / The Foundation for Social and Economic Initiatives
Pl. Konstytucji 5 lok. 14
00-657 Warszawa
e-mail: k.herbst(at)fise.org.pl

SŁOWA KLUCZOWE

ekonomia społeczna, przedsiębiorczość społeczna, zamówienia publiczne, kapitał społeczny, rozwój społeczności lokalnych i regionów

KEYWORDS

social economy, social entrepreneurship, public procurement, social capital, regional and local communities development

STRESZCZENIE

Ekonomia społeczna kojarzy się z największym chyba sukcesem partnerskiej współpracy pomiędzy podmiotami sektorów państwowego i społecznego. Model partnerstwa wydaje się bliski ideału. Metoda ekonomii społecznej jest ugruntowana w tradycji wspólnot obywatelskich, postawach samozaradności. Czerpie z lokalnego kapitału społecznego. Zatem jest wymarzoną platformą realizacji projektów dotyczących integracji i reintegracji społecznej, a także pomocy społecznej zakorzenionej we wspólnocie lokalnej. W artykule staram się prześledzić ryzyka związane z budowaniem partnerstw i ich wykorzystywaniem do realizacji zadań polityki społecznej na względnie masową skalę. Zaliczam do nich np. elastyczne podejście do kryteriów i definicji oraz nierealistyczne oczekiwania wobec takich konstruktów teoretycznych, jak kapitał społeczny.

ABSTRACT

Social economy can be associated with possibly the biggest success of partner co-operation between the actors of state and social sectors. The model of partnership is likely to be close to the ideal one. The method of social economy is grounded in the tradition of local communities and self-resourcefulness. It draws from local social capital. Therefore it becomes an excellent form of social integration and re-integration projects as well as welfare services embedded in local communities. In the article the author has attempted to review the risks related to partnership building and the use of partnerships in the implementation of social policy, on a relatively massive scale. The author has included here flexible approach to the defi nitions and criteria as well as unrealistic expectations towards such theoretical construct as social capital.

LITERATURA / REFERENCES

Analysis [2011], Analysis on Social Economy in the Czech Republic, w ramach projektu Better Future of Social Economy.
Adrecma [1992], Dossier Europe centrale et orientale: Mutation économique et Économie sociale, „Revue des Etudes Cooperatives, Mutualistes est Associatives”, No. 41.
Baczko A., Gumkowska M., Ogrocka A. [2008], Społeczny kontekst rozwoju ekonomii społecznej w Polsce, [w:] A. Giza Poleszczuk, J. Hausner (red.) Ekonomia społeczna w Polsce: osiągnięcia, bariery rozwoju i potencjał w świetle wyników badań, FISE, Warszawa.
Bagnasco A. [1988], La costruzione sociale del mercato, Il Mulino, Bologna.
Bagnasco A. [1989], The Social Construction of the Market. Business Strategies and Experiments with Scale in Italy, wypowiedź podczas Social Science Research Council, Joint Commitee on Western Europe.
Bartkowski J. [2003], Tradycja i polityka. Wpływ tradycji kulturowych polskich regionów na współczesne zachowania społeczne i polityczne, Wydawnictwo Akademickie „Żak”, Warszawa.
Braeunling G. [2011], Communication from the Commission to the European Parliament, the Council, the European Economic and Social Committee and the Committee of the Regions, w sprawie Inicjatywy na rzecz ekonomii społecznej, wypowiedź w dniu 5 grudnia 2011 r., dostępne na: http://ebookbrowse.com/g-braeunling-social-business-initiative- 5-12-11-ppt-d270710991 (15.01.2013).
Chloupková J. [2002], European Cooperative Movement – Background and Common Denominators, The Royal Veterinary and Agricultural University Department of Economics and Natural Resources, Dania, dostępne na: http://uwcc.wisc.edu/info/intl/chloupkova.pdf (15.01.2013).
Chyra-Rolicz Z. [1995], Przeobrażenia polskiej spółdzielczości w latach 1989-1994, SIB, Warszawa.
Dąbrowska J. (red.) [2008], Od trzeciego sektora do przedsiębiorczości społecznej – wyniki badań ekonomii społecznej w Polsce, Stowarzyszenie Klon/Jawor, Warszawa.
Defourny J., Develtere P. [2006], Ekonomia społeczna. Światowy trzeci sektor, [w:] Trzeci sektor dla zaawansowanych. Współczesne teorie trzeciego sektora – wybór tekstów, Stowarzyszenie Klon/Jawor, Warszawa.
Dudzik K., Kucharski T. [2008], Przedsiębiorstwa społeczne. Dobre praktyki, [w:] J. Hausner, Przedsiębiorstwa społeczne w Polsce. Teoria i praktyka, MSAP UEK, Kraków, dostępne na: www.e-gap.pl/PUBLIKACJE/es%20skrypt4.pdf (15.01.2013).
Dyrektywa [1993], Dyrektywa Rady z 14 czerwca 1993 r. w sprawie koordynacji procedur w zakresie udzielania zamówień publicznych na dostawy (93/36/EWG).
Dyrektywa [2004], Dyrektywa 2004/18/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z 31 marca 2004 r. w sprawie koordynacji procedur udzielania zamówień publicznych na roboty budowlane, dostawy i usługi (Dz.U.UE L z 30 kwietnia 2004 r.).
Dyrektywa [2011], Wniosek Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady z 20 grudnia 2011 r. w sprawie zamówień publicznych (KOM(2011)896).
Empowering [2010], Empowering People, Driving Change: Social Innovation in the European Union, Bureau des Conseillers Politiques (BEPA), Komisja Europejska.
Frączak P. [2006], Szkic do historii ekonomii społecznej w Polsce, "Ekonomia Społeczna Teksty", FISE, Warszawa.
Frączek M., Hausner J., Mazur S. (red.) [2012], Wokół ekonomii społecznej, MSAP UEK, Kraków.
Giza-Poleszczuk A., Hausner J. (red.) [2008], Ekonomia społeczna w Polsce: osiągnięcia, bariery rozwoju i potencjał w świetle wyników badań, FISE, Warszawa
Gorzelak G. (red.) [2007], Polska regionalna i lokalna w świetle badań EUROREG-u, Scholar, Warszawa.
Hausner J. [2008], Ekonomia społeczna. Konceptualizacja, [w:] S. Mazur, A. Pacut (red.), Ekonomia Społeczna a publiczne służby zatrudnienia w Polsce – zasady, perspektywy i kierunki współpracy, FISE, Warszawa/Kraków.
Hausner J., Laurisz N. [2008], Czynniki krytyczne tworzenia przedsiębiorstw społecznych. Przedsiębiorstwo społeczne. Konceptualizacja, [w:] J. Hausner (red.), Przedsiębiorstwa społeczne w Polsce. Teoria i praktyka, MSAP UEK, Kraków.
Herbst I. [2008], Analiza możliwości finansowania podmiotów ekonomii społecznej w Polsce, Bank DnB NORD, Warszawa.
Herbst J. [2008], Pole przedsiębiorczości społecznej w Polsce, [w:] A. Giza Poleszczuk, J. Hausner (red.), Ekonomia społeczna w Polsce: osiągnięcia, bariery rozwoju i potencjał w świetle wyników badań, FISE, Warszawa.
Herbst K. [2012], Zastosowanie klauzul społecznych i partnerstwa publiczno-społecznego do wsparcia rozwoju Ekonomii Społecznej, w ramach projektu Better Future of Social Economy, Warszawa.
Informacja o stanie [2008], Informacja o stanie i kierunkach rozwoju w Polsce przedsiębiorczości społecznej, MPiPS, Warszawa.
Jezierska E. [2007], Po polsku i europejsku, "Euro 25 Magazyn wspólnoty europejskiej”, nr 25/ rok 4.
Łustacz E. (red.) [1995], Rozwój przedsiębiorczości. Przedsiębiorczość i inicjatywy lokalne (tłumaczenie K. Herbst i K. Piątkowski K.), FISE, Warszawa.
Kochanowicz J., Topińska I. [1992], Memoire d’Économies sociales en Pologne: des ‘traditions un peu oubliées’, „Revue des Etudes Cooperatives, Mutualistes est Associatives”, No. 41.
Komunikat [2011], Komunikat Komisji z 25 października 2011 r. – Inicjatywa na rzecz przedsiębiorczości społecznej Budowanie ekosystemu sprzyjającego przedsiębiorstwom społecznym w centrum społecznej gospodarki i społecznych innowacji (KOM(2011)682).
Krajowy [2012], Krajowy Program Rozwoju Ekonomii Społecznej, wersja robocza (listopad).
Kwaśnicki W. [2005], Gospodarka społeczna z perspektywy ekonomii liberalnej, „Trzeci Sektor”, nr 2.
Manifest [2008], Manifest Ekonomii Społecznej, Gdańska Konferencja Ekonomii Społecznej, Gdańsk, 27 czerwca 2008, dostępne na: www.ekonomiaspoleczna.pl/files/ekonomiaspoleczna.pl/public/manifest_ekonomii_spolecznej.pdf (15.01.2013).
Mendell M., Pestoff V. (red.), Noya A., Clarence E. z zespołem [2009], Poprawa potencjału integracji społecznej na poziomie lokalnym poprzez ekonomię społeczną. Raport na temat Polski, Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, Warszawa.
Nałęcz S. [2008], Polska gospodarka społeczna w ujęciu tradycyjnym – synteza, [w:] S. Nałęcz (red.), Gospodarka społeczna w Polsce, wyniki badań 2005-2007, Instytut Studiów Politycznych PAN, Warszawa.
Piechowski A. [2005], Punkty widzenia, „Trzeci Sektor”, nr 2.
Piore M.J., Sabel C.F. [1984], The Second Industrial Divide. Possibilities for prosperity, Basic Books, New York.
Potkańska D. [2012], Polskie spółdzielnie coraz mniej spółdzielcze, dostępne na:www.ekonomiaspoleczna.pl/wiadomosc/749405.html (15.01.2013).
Praszkier R., Nowak A. [2005], Zmiany społeczne powstałe pod wpływem działalności przedsiębiorców społecznych, „Trzeci Sektor”, nr 2.
Putnam R. [1995], Demokracja w działaniu. Tradycje obywatelskie we współczesnych Włoszech, Znak, Kraków.
Rymsza M. [2005], Stara i nowa ekonomia społeczna. Polska na tle doświadczeń europejskich, „Trzeci Sektor”, nr 2.
Rymsza M. [2007], Druga fala ekonomii społecznej w Polsce a koncepcja aktywnej polityki społecznej, [w:] T. Kaźmierczak, M. Rymsza (red.), Kapitał społeczny. Ekonomia społeczna, Instytut Spraw Publicznych, Warszawa.
Sabel Ch., Zeitlin J. [1985], Historical Alternatives to Mass Production: Politics, Markets and Technology in Nineteenth-Century, "Industrialization, Past & Present", No. 108.
Sałustowicz P. [2007], Pojęcie, koncepcje i funkcje ekonomii społecznej, [w:] J. Staręga-Piasek (red.) Ekonomia Społeczna. Perspektywa rynku pracy i pomocy społecznej, Instytut Rozwoju Służb Społecznych, Warszawa.
Schimanek T. [2011], Prawo przedsiębiorczości społecznej w Polsce, Instytut Spraw Publicznych, dostępne na: www.isp.org.pl/uploads/filemanager/PrawoPST.Schimanek.pdf (15.01.2013).
Sprawozdanie [2012], Sprawozdanie z posiedzenia Komisji Zatrudnienia i Spraw Socjalnych, 4.10.2012 r. (A7-0305/2012).
Staręga-Piasek J. (red.) [2007], Ekonomia Społeczna. Perspektywa rynku pracy i pomocy społecznej, Instytut Rozwoju Służb Społecznych, Warszawa.
Swianiewicz P., Herbst J., Lackowska M., Mielczarek A. [2007], Szafarze darów europejskich. Kapitał społeczny a realizacja polityki regionalnej w polskich województwach, Scholar, Warszawa.
Wojtowicz-Pomierna A. [2010], Zakłady aktywności zawodowej – geneza, stan obecny, perspektywy, wypowiedź podczas seminarium Instytutu Spraw Publicznych, „Zakład Aktywności Zawodowej – stan obecny, perspektywy” w dniu 17 grudnia 2010 r.
Wygnański J.J. [2008], Antologia kluczowych tekstów. Przedsiębiorstwo społeczne, FISE, Warszawa.
Wygnański J.J., Frączak P. [2006], Ekonomia społeczna w Polsce – definicje, zastosowania, oczekiwania, wątpliwości, "Ekonomia Społeczna Teksty", FISE, Warszawa.
Zeitlin J. [1990], Industrial Districts and Local Economic Regeneration: Models, Institutions and Policies, opracowanie na International Conference on Industrial Districts and Local Economic Regeneration, Genewa, 18-19 października 1990 r.

SUGEROWANE CYTOWANIE / SUGGESTED CITATION

Herbst K. [2013], Perspektywy ekonomii społecznej, "Ekonomia Społeczna", nr 1, s. 9-19.