Gospodarka współdzielenia a rozwój zrównoważony w opinii mieszkańców wybranych polskich miast Sharing economy and sustainable development in the opinion of the inhabitants of selected Polish cities Marcin Banaszek DOI: 10.15678/ES.2019.2.04 |
SŁOWA KLUCZOWE gospodarka współdzielenia; zrównoważona konsumpcja; zrównoważony rozwój; miasto KEYWORDS sharing economy; sustainable consumption; sustainable development; city |
STRESZCZENIE Gospodarka współdzielenia to nowy model ekonomiczno-społeczny, którego głównym celem jest przejście z własności na dostęp. Polega na dzieleniu się nie w pełni wykorzystanymi zasobami lub usługami – odpłatnie lub bezpłatnie. Celem niniejszego opracowania jest przedstawienie gospodarki współdzielenia jako modelu, który potencjalnie przyczynia się do zrównoważonego rozwoju współczesnych miast. W badaniu ilościowym zastosowano metodę sondażu diagnostycznego oraz technikę ankiety. Tekst wyjaśnia model gospodarki współdzielenia w kontekście problematyki miejskiej. Przedstawia świadomość mieszkańców wybranych miast w zakresie nowego modelu gospodarczego. Dokonuje oceny w jakim stopniu gospodarka współdzielenia może przyczynić się do rozwiązania problemów współczesnych miast oraz prezentuje potencjał i zaufanie w gospodarce współdzielenia w świetle wyników autorskich badań. Z rozważań wynika, że gospodarka współdzielenia przynajmniej potencjalnie jest przejawem zrównoważonego rozwoju. Korzystanie z narzędzi gospodarki współdzielenia przyczynia się do budowania odpowiedzialności społecznej i kształtowania zachowań zgodnych z ideą zrównoważonego rozwoju. ABSTRACT The economy of sharing is a new economic and social model, which main goal is to move from ownership to access. It consists of sharing underutilised resources or services – whether for a fee or free of charge. The paper explains the model of sharing economy in the context of modern urban problems. The aim of this article is to present the economy of sharing as a model that potentially contributes to sustainable development of modern cities. The quantitative study employs the diagnostic survey method. Using a survey questionnaire, we study the awareness of city residents about this new economic model, its perceived potential and trust residents put in the sharing economy solutions. The results suggest that the sharing economy is at least potentially a manifestation of sustainable development. Findings evaluate to what extent the sharing economy can contribute to solving problems of modern cities. The use of tools of sharing economy contributes to building social responsibility and shaping behaviours consistent with the idea of sustainable development |
LITERATURA / REFERENCES Allen, D., Berg, C. (2014). The sharing economy. How over-regulation could destroy an economic revolution. B.m: Institute of Public Affairs. Banaszek, M. (2016). Ekonomia współdzielenia jako alternatywny kierunek rozwoju miast. Ekonomia Społeczna, 1, 51–59. https://doi.org/10.15768/ES.2016.1.04. Banaszek, M. (2018a). Ekonomia współdzielenia alternatywnym kierunkiem rozwoju miast. Potencjał województwa świętokrzyskiego. Kielce: Wydawnictwo Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach. Banaszek, M. (2018b). Ekonomia współdzielenia w opinii urzędników i przedsiębiorców województwa świętokrzyskiego – wnioski z badań empirycznych. Ekonomia Społeczna, 1, 57–67. https://doi.org/10.15678/ ES.2018.1.05. Belk, R. (2010). Sharing. Journal of Consumer Research, 36(5), 715–734. Borys, T. (1999). Wskaźniki ekorozwoju. Białystok: Wydawnictwo Ekonomia i Środowisko. Botsman, R., Rogers, R. (2011). What’s mine is yours. How collaborative consumption is changing the way we live. London: Collins. Brundtland, G.H. (1987). Our Common Future. Oxford: Oxford University Press. Bugge, H.C., Watters, L. (2003). A Perspective on Sustainable Development after Johannesburg on the Fifteenth Anniversary of Our Common Future: An Interview with Gro Brundtland. Georgetown International Environmental Law Review, 15, 359–366. Czernek, K., Wójcik, D., Marszałek, P. (2018). Zaufanie w gospodarce współdzielenia. Gospodarka Narodowa, 3, 23–48. European Commission. (2016). Commission staff working document Accompanying the document. Communication from the commission to the European Parliament, The Council, The European Economic and Social Committee and The Committee of The Regions – A European agenda for the collaborative economy. SWD (2016). Pobrane z: https://ec.europa.eu/commission/presscorner/detail/pl/IP_16_2001#.Zdecydowałam (dostęp: 12.12.2019). Frenken, K. (2017). Political economies and environmental futures for the sharing economy. Philosophical Transactions of the Royal Society. A375, 1–15. Gorenflo, N. (2010). The New Sharing Economy, Shareable. Pobrane z: www.shareable.net/blog/thenew-sharing- economy (dostęp: 15.12.2019). Gossen, M., Scholl, G. (2016). The sharing economy. ÖkologischesWirtschaften, 1(31), 41–45. http://dx.doi.org/ 10.14512/OEW310141 Malko, J. (2015). Hausner: Smutek Adama Smitha.respublica.pl. Pobrane z: https://publica.pl/teksty/hausner- -smutek-adama-smitha-54619.html (dostęp: 16.12.2019). Martin, E., Shaheen, S. (2016). Impacts of Car2Go on vehicle ownership, modal shift, vehicle miles traveled and greenhouse gas emissions: an analysis of five North American Cities. Pobrane z: http://innovativemobility. org/wp-content/uploads/2016/07/Impactsofcar2go_FiveCities_2016.pdf (dostęp: 13.12.2019). Mierzejewska, L. (2015). Zrównoważony rozwój miasta – wybrane sposoby pojmowania koncepcji i modele. Kwartalnik Naukowy Instytutu Rozwoju Miast, III, 5–11. Nowakowska, A. (2016). Ekomiasto#Gospodarka. Zrównoważony, inteligentny i partycypacyjny rozwój miasta. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego. Parysek, J. (2015). Miasto w ujęciu systemowym. Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny, 1, 27–53. Petrişor A.I., Petrişor L.E. (2013). The shifting relationship between urban and spatial planning and the protection of the environment: Romania as a case study. Present Environment and Sustainable Development, 7(1), 268–276. Pietrewicz, J.W., Sobiecki, R. (2016). Przedsiębiorczość sharing economy. W: M. Poniatowska-Jaksch, R. Sobiecki (red.). Sharing economy (gospodarka współdzielenia) (s. 11–26). Warszawa: Oficyna Wydawnicza Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie. Piketty, T. (2015). Kapitał w XXI wieku. Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej. Rifkin, J. (2016). Społeczeństwo zerowych kosztów krańcowych. Internet przedmiotów. Ekonomia współdzielenia. Zmierzch kapitalizmu. Warszawa: Wydawnictwo Studio Emka. Schor, J. (2014). Debating the sharing economy. Great transition initiative. Pobrane z: www.greattransition.org/ publication/debating-the-sharing-economy (dostęp: 12.12.2018). Sneddon, C., Howarth, R.B., Norgaard, R.B. (2006). Sustainable development in a post-Brundtland world. Ecological Economics, 57(2), 253–268. Sobiecki, G. (2016). Sharing economy – dylematy pojęciowe. W: M. Poniatowska-Jaksch, R. Sobiecki (red.). Sharing economy (gospodarka współdzielenia) (s. 27–38). Warszawa: Oficyna Wydawnicza Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie. Sundararajan, A. (2016). The sharing economy: the end of employment and the rise of crowd-based capitalism. Cambridge: MIT Press. Sztompka, P. (2002). Socjologia: analiza społeczeństwa. Kraków: Wydawnictwo Znak. Timmer, V., Cooper, R. (2015). Local Governments and the Sharing Economy. Pobrane z: www.localgovsharingecon. com (dostęp: 16.12.2019). Wygnański, K. (2009). O ekonomii społecznej – podstawowe pojęcia, instytucje i kompetencje. Szczecin: Stowarzyszenie Czas Przestrzeń Tożsamości. |
SUGEROWANE CYTOWANIE / SUGGESTED CITATION Banaszek, M. (2019). Gospodarka współdzielenia a rozwój zrównoważony w opinii mieszkańców wybranych polskich miast. W: N. Laurisz, A. Pacut (red.). Ekonomia Społeczna. Innowacyjność społeczna w Polsce (s. 34–48). Kraków: Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie. https://doi.org/10.15678/ES.2019.2.04 |