Wpływ pandemii COVID-19 na badania społeczne dotyczące starości i starzenia się

The impact of the COVID-19 pandemic on social research of age and ageing

do pobrania/download PDF

Anna Urbaniak, dr
ORCID: 0000-0002-9183-2042
Institut für Soziologie
Universität Wien
Rooseveltplatz 2
1090 Wien
e-mail: This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it.

DOI: 10.15678/ES.2020.2.02

SŁOWA KLUCZOWE

osoby starsze; badania społeczne; COVID-19; metodologia; etyka

KEYWORDS

older adults; social research; COVID-19; methodology, ethics

STRESZCZENIE

W związku z wybuchem pandemii COVID-19 badacze społeczni na całym świecie borykają się z bezprecedensowymi ograniczeniami, ponieważ większość z wykorzystywanych przez nich technik gromadzenia danych opiera się na bezpośrednich interakcjach międzyludzkich. W związku z tym wielu badaczy zajmujących się badaniami nad starością i starzeniem się stanęło w obliczu wyzwania dotyczącego tego, w jaki sposób bezpiecznie prowadzić badania empiryczne. Celem tego artykułu jest przedstawienie subiektywnej refleksji nad etycznymi i metodologicznymi aspektami prowadzenia badań społecznych dotyczących starości i starzenia się w czasie trwania pandemii COVID-19. W tym celu identyfikuję czynniki wpływające na badania społeczne w czasie pandemii COVID-19 a następnie przedstawiam pytania, które mogły pojawić się na poszczególnych etapach procesu badawczego w następstwie wybuchu pandemii COVID-19. Omawiając różne strategie przyjmowane przez badaczy konkluduję wskazując na brak uniwersalnych rozwiązań i możliwe długofalowe skutki wpływu pandemii COVID-19 na realizację badań społecznych dotyczących starości i starzenia się.

 

ABSTRACT

In the COVID-19 pandemic, social researcher faced unprecedented constraints as most of their data collection techniques base on direct human interaction. As a result, many researchers involved in ageing research are now faced with ethical and methodological challenges. The aim of this article is to provide a subjective reflection on the ethical and methodological aspects of conducting social research on old age and ageing during the COVID-19 pandemic. I identify the factors influencing social research during the COVID-19 pandemic and then present ethical and methodological questions that may have arisen at each stage of the research process. There are no universal strategies nor solutions for of conducting social research on old age and ageing during the COVID-19 pandemic.

LITERATURA / REFERENCES

Augustyniak, P., Ciesiołkiewicz, K., Fandrejewska-Tomczyk, A., Gąciarz, B., … & Wygnański, K. (2020). Alert Społeczny 7. Pobrane z: https://oees.pl/alerty-eksperckie/ [dostęp: 26.11.2020]
Ayalon, L., Chasteen, A., Diehl, M., Levy, B., Neupert, S. D., Rothermund, K., … & Wahl, H. W. (2020). Aging in times of the COVID-19 pandemic: Avoiding ageism and fostering intergenerational solidarity. The Journals of Gerontology: Series B, gbaa051, https://doi.org/10.1093/geronb/gbaa051.
Babbie, E. R. (2019). Badania społeczne w praktyce. Wydawnictwo Naukowe PWN.
Batorski, D. (2009). Wykluczenie cyfrowe w Polsce. Studia Biura Analiz Sejmowych, 3(19), 223–249.
Błocki Z. (2020). NCN w czasie pandemii. Forum Akademickie, 5/2020,7. Pobrane z: https://miesiecznik.forumakademickie.pl/czasopisma/fa-05-2020/?download=pdf&mid=2514 [dostęp: 15.10.2020].
BSG, 2020: COVID-19: BGS statement on research for older people during the COVID-19 pandemic. Pobrany z: https://www.bgs.org.uk/resources/covid-19-bgs-statement-on-research-for-older-people-during-the-covid-
19-pandemic [dostęp:10.10.2020].
Frieske, K.W.,(2003) Marginalność społeczna, w: Encyklopedia socjologii, t. II, (s. 168), Oficyna Wydawnicza, Warszawa.
Gabster, B. P., van Daalen, K., Dhatt, R., & Barry, M. (2020). Challenges for the female academic during the COVID-19 pandemic. The Lancet, 395(10242), 1968–1970.
Goel, R.K., Grimpe, C.(2013) Active versus passive academic networking: evidence from micro-level data. Journal of Technology Transfer 38, 116–134. https://doi.org/10.1007/s10961-011-9236-5.
Halicka, M., & Halicki, J. (2017). Starzenie się i starość w badaniach i praktyce edukacyjnej–wybrane aspekty. Pedagogika Społeczna, 2(64), 151–164.
Hausner, J. (2007). Ekonomia społeczna jako sektor gospodarki. Ekonomia Społeczna, 1, 9–14.
ICSG (2020), Combatting exclusions and ageism for older people during the COVID-19 Pandemic. Pobrane z: https://icsg.ie/combatting-exclusions-and-ageism-for-older-people-during-the-covid-19-pandemic [dostęp: 10.10.2020].
IFiS PAN, Instytut Kultury Polskiej Uniwersytetu Warszawskiego, Instytut Socjologii Uniwersytetu Warszawskiego (2020). Pamiętniki Pandemii. Pobrane z: https://pamietnikipandemii.pl/ [dostęp: 26.11.2010].
Jacelon, C. S. (2007). Older adults’ participation in research. Nurse Researcher, 14(4).
Jowett, A. (2020). Carrying out qualitative research under lockdown-practical and ethical considerations.
Impact of Social Sciences Blog. Pobrane z: https://blogs.lse.ac.uk/impactofsocialsciences/2020/04/20/carrying-out-qualitative-research-under-lockdown-practical-and-ethical-considerations [dostęp:10.10.2020].
Kammerer, K., Falk, K., Herzog, A., & Fuchs, J. (2019). How to reach ‘hard-to-reach’ older people for research: The TIBaR model of recruitment. Survey Methods: Insights from the Field. Pobrane z: https://surveyinsights.org/?p=11822DOI:10.13094/SMIF-2019-00012 [dostęp: 10.10.2020].
Leszczyńska-Rejchert, A. M. (2015). „Wyjątkowi” seniorzy w percepcji studentów. Acta Universitatis Lodziensis. Folia Oeconomica, 4(315), 91–107.
Li, L. Q., Huang, T., Wang, Y. Q., Wang, Z. P., Liang, Y., Huang, T. B., … & Wang, Y. (2020). COVID-19 patients’ clinical characteristics, discharge rate, and fatality rate of meta-analysis. Journal of medical virology, 92(6), 577–583.
Lupton, D. (red.) (2020) Doing fieldwork in a pandemic (crowd-sourced document). Pobrane z: https://docs.google.com/document/d/1clGjGABB2h2qbduTgfqribHmog9B6P0NvMgVuiHZCl8/edit?ts=5e88ae0a#.
Nash, M., Churchill, B. (2020) ‘Caring During COVID-19: A Gendered Analysis of Australian University Responses to Managing Remote Working and Caring Responsibilities’, Feminist Frontiers/Gender, Work and Organization 2 June, URL (consulted 1 May 2020): https://onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1111/gwao.12484.
Omary, M. B., Eswaraka, J., Kimball, S. D., Moghe, P. V., Panettieri, R. A., & Scotto, K. W. (2020). The COVID-19 pandemic and research shutdown: staying safe and productive. The Journal of Clinical Investigation, 130(6).
Perek-Białas J., Kocór M.(2005), Inne, gorsze traktowanie osób starszych w obszarze partycypacji społecznej?, W: Tokarz B. (red.), STOP dyskryminacji ze względu na wiek, s. 62–71, Akademia Rozwoju Filantropii w Polsce, Warszawa.
Perek-Białas, J. (2013). Starzenie się ludności – wyzwanie dla podmiotów ekonomii społecznej?. Ekonomia Społeczna, 2, 70-81.
Previtali, F., Allen. L & Varlamova, M. (2020) Not Only Virus Spread: The Diffusion of Ageism during the Outbreak of COVID-19, Journal of Aging & Social Policy, 32:4-5, 506–514, DOI: 10.1080/08959420.2020.1772002.
PTS (2012), Kodeks etyki socjologa, pobrane z: https://pts.org.pl/wp-content/uploads/2016/04/kodeks.pdf [dostęp: 10.10.2020].
Rahman, A., & Jahan, Y. (2020). Defining a ‘Risk Group’and Ageism in the Era of COVID-19. Journal of Loss and Trauma, 1–4. 
Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 13 marca 2020 r. w sprawie ogłoszenia na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej stanu zagrożenia epidemicznego (Dz.U. z 2020 r. poz. 433).
Sosa, R. (2020). Creative design research methodologies W: H Kara, S M Khoo (red.). Researching in the Age of COVID-19 Volume III: Creativity and Ethics, Policy Press.
Speirs, V. Reflections on the upsurge of virtual cancer conferences during the COVID-19 pandemic. Britsh Journa of Cancer, 123, 698–699 (2020). https://doi.org/10.1038/s41416-020-1000-x.
Szukalski, P. (2008). Ageizm–dyskryminacja ze względu na wiek. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
Tisdell, C. A. (2020). Economic, social and political issues raised by the COVID-19 pandemic. Economic Analysis and Policy, 68, 17–28.
Truog, R. D., Mitchell, C., & Daley, G. Q. (2020). The toughest triage—allocating ventilators in a pandemic. New England Journal of Medicine, 382(21), 1973–1975.
Truglio-Gallagher, M., Gallagher, L. P., Sosanya, K., & Hendrickson-Slack, M. (2006). Building trust between the older adults and researchers in qualitative inquiry. Nurse Researcher, 13(3).
Weiss, D., & Lang, F. R. (2012). “They” are old but “I” feel younger: Age-group dissociation as a self-protective strategy in old age. Psychology and Aging, 27(1), 153–163. https://doi.org/10.1037/a0024887.
Winship, C., & Mare, R. D. (1992). Models for sample selection bias. Annual Review of Sociology, 18(1), 327–350.
Quartiroli, A., Knight, S. M., Etzel, E. F., & Monaghan, M. (2017). Using Skype to facilitate team-based qualitative research, including the process of data analysis. International Journal of Social Research Methodology, 20(6), 659–666.

SUGEROWANE CYTOWANIE / SUGGESTED CITATION

Urbaniak, A. (2020). Wpływ pandemii COVID-19 na badania społeczne dotyczące starości i starzenia się. W: M. Ćwiklicki, K. Sienkiewicz-Małyjurek, (red.). Ekonomia Społeczna. Przedsiębiorczość społeczna w czasie kryzysu (s. 11–21). Kraków: Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie. https://doi.org/10.15678/ES.2020.2.02.