Odporność i przedsiębiorczość w zarządzaniu kryzysowym

Resilience and entrepreneurship in emergency management

do pobrania/download PDF

Katarzyna Sienkiewicz-Małyjurek, prof. PŚ dr hab.
ORCID: 0000-0002-0915-5776
Katedra Zarządzania i Logistyki
Wydział Organizacji i Zarządzania
Politechnika Śląska
ul. Roosevelta 26, 41-800 Zabrze
e-mail: This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it. 

DOI: 10.15678/ES.2020.2.03

SŁOWA KLUCZOWE

odporność; odporność społeczna; przedsiębiorczość; przedsiębiorczość społeczna; zarządzanie kryzysowe; systematyczny przegląd literatury

KEYWORDS

resilience; social resilience; entrepreneurship; social entrepreneurship; emergency management, systematic literature review

STRESZCZENIE

Koncepcje odporności i przedsiębiorczości w zarządzaniu kryzysowym mogą przyczynić się do zwiększenia możliwości sprostania zagrożeniom i sytuacjom kryzysowym. Dotychczasowe badania ukierunkowane są w większości przypadków na wyjaśnienie wpływu odporności i przedsiębiorczości na zarządzanie kryzysowe, a sporadycznie podejmowane są próby ustalenia, jak wzajemnie oddziałują one między sobą. Z tego względu za cel niniejszego artykułu przyjęto usystematyzowanie wiedzy w zakresie roli odporności i przedsiębiorczości w zarządzaniu kryzysowym oraz wzajemnych relacji między tymi koncepcjami. Został osiągnięty na podstawie systematycznego przeglądu literatury, który został przeprowadzony w oparciu o metodykę PRISMA Group. W wyniku przeprowadzonych analiz zidentyfikowano cechy i wpływ zarówno odporności, jak i przedsiębiorczości na zarzadzanie kryzysowe, znaczenie tych koncepcji w ujęciu społecznym, a także wzajemne interakcje pomiędzy nimi. Uzyskane wyniki wskazują, że sytuacje kryzysowe stanowią akceleratory zmian stwarzające szanse na rozwój przedsiębiorczości zarówno w perspektywie społecznej, jak i w działaniach organizacji publicznych i prywatnych. Odporność i przedsiębiorczość współoddziałują, wspólnie budując lepsze możliwości organizacji do radzenia sobie z zagrożeniami.

ABSTRACT

The concepts of resilience and entrepreneurship in emergency management can contribute to increasing the ability to cope with threats. However, research and analysis in this area are limited. Research on resilience and entrepreneurship in emergency management has largely focused on the impact of these concepts on emergency management, with limited attempts to find out how they interact together. For this reason, the aim of this article is to systematize the knowledge of the role of resilience and entrepreneurship in emergency management and to establish mutual relations between these concepts. The aim of this article was achieved based on a systematic literature review using the PRISMA Group methodology. As a result, the characteristics and impact of both resilience and entrepreneurship on emergency management were presented, the importance of these concepts in social terms was shown, and the mutual interactions between them were identified. The obtained results indicate that emergencies constitute change accelerators that create opportunities for social and public entrepreneurship development. Resilience and entrepreneurship interact; together they create better abilities to deal with threats.

LITERATURA / REFERENCES

Abbasi, A., Kapucu, N. (2012). Structural Dynamics of Organizations during the Evolution of Interorganizational Networks in Disaster Response. Journal of Homeland Security and Emergency Management, 9(1). https://doi.org/10.1515/1547-7355.1975.
Alexander, D.E. (2013). Resilience and disaster risk reduction: An etymological journey. Natural Hazards and Earth System Sciences, 13, 2707–2716. https://doi.org/10.5194/nhess-13-2707-2013.
Baker, D., Refsgaard, K. (2007). Institutional development and scale matching in disaster response management. Ecological Economics, 63(2–3), 331–343. https://doi.org/10.1016/j.ecolecon.2007.01.007.
Bernier, L., Hafsi, T. (2007). The changing nature of public entrepreneurship. Public Administration Review, 67(3), 488-503. https://doi.org/10.1111/j.1540-6210.2007.00731.x.
Boin, A., ‚t Hart, P. (2010). Organising for Effective Emergency Management: Lessons from Research. Australian Journal of Public Administration, 69, 357–371. https://doi.org/10.1111/j.1467-8500.2010.00694.x.
Bullough, A., Renko, M., Myatt, T. (2014). Danger zone entrepreneurs: The importance of resilience and selfefficacy for entrepreneurial intentions. Entrepreneurship: Theory and Practice, 38(3), 473–499. https://doi.org/10.1111/etap.12006.
Cameron, T., Moore, K., Montgomery, R., Stewart, E.J. (2018) Creative ventures and the personalities that activate them in a post-disaster setting. Creativity and Innovation Management, 27(3), 335–347. https://doi.org/10.1111/caim.12270.
Canestrino, R., Ćwiklicki, M., Magliocca, P., Pawełek, P. (2020). Understanding social entrepreneurship: A cultural perspective in business research. Journal of Business Research, 110, 132–143. https://doi.org/10.1016/j.jbusres.
2020.01.006.
Celik, S., Corbacioglu, S. (2010). Role of information in collective action in dynamic disaster environments. Disasters, 34(1), 137–154. https://doi.org/10.1111/j.1467-7717.2009.01118.x.
Ćwiklicki, M. (2017). Public Entrepreneurship and Its Role in Public Value Creation. Problemy Zarządzania, 15(1), part 1, 86–96. https://doi.org/10.7172/1644-9584.65.5.
Doern, R., Williams, N., Vorley, T. (2019). Special issue on entrepreneurship and crises: Business as usual? An introduction and review of the literature. Entrepreneurship and Regional Development, 31(5-6), 400–412. https://doi.org/10.1080/08985626.2018.1541590.
Diržyte, A., Rakauskiene, O.G., Servetkiene, V. (2017). Evaluation of resilience impact on socio-economic inequality. Entrepreneurship and Sustainability Issues, 4(4), 489–501. https://doi.org/ 10.9770/jesi.2017.4.4(7).
Duchek, S. (2018). Entrepreneurial resilience: A biographical analysis of successful entrepreneurs. International Entrepreneurship and Management Journal, 14(2), 429-455. https://doi.org/10.1007/s11365-017-0467-2.
Ficoń, K. (2007). Inżynieria zarządzania kryzysowego, Warszawa: BEL Studio.
Frączkiewicz-Wronka, A., Wronka-Pośpiech M. (2018). How Practices of Managing Partnerships Contributes to the Value Creation-Public-Social Partnership Perspective. Sustainability, 10(12), 4816. https://doi.org/10.3390/su10124816.
Gajendran, T., Oloruntoba, R. (2017). Governance and resilience: A case of re-development after a bushfire disaster. Technological Forecasting and Social Change, 121, 50–64. https://doi.org/10.1016/j.techfore.2017.03.016.
Gray, B.J., Duncan, S., Kirkwood, J., Walton, S. (2014). Encouraging sustainable entrepreneurship in climatethreatened communities: A Samoan case study. Entrepreneurship and Regional Development, 26(5–6), 401–430. https://doi.org/10.1080/08985626.2014.922622
Grube, L.E., Storr, V.H. (2018). Embedded entrepreneurs and post-disaster community recovery. Entrepreneurship and Regional Development, 30(7–8), 800–821. https://doi.org/10.1080/08985626.2018.1457084.
Gur, F.A., Bendickson, J.S., Madden, L., McDowell, W.C. (2020). Entrepreneurial opportunity recognition in the face of disasters. International Journal of Entrepreneurial Behavior & Research, 26(4), 671–693. https://doi.org/10.1108/IJEBR-09-2019-0537.
Hernantes, J., Ric,h E., Laugé, A., Labaka, L., Sarriegi, J.M. (2013). Learning before the storm: Modeling multiple stakeholder activities in support of crisis management, a practical case. Technological Forecasting and Social Change, 80(9), 1742–1755. https://doi.org/10.1016/j.techfore.2013.01.002.
Hossain, L., Kuti, M. (2010). Disaster response preparedness coordination through social networks. Disasters, 34, 755–786. https://doi.org/10.1111/j.1467-7717.2010.01168.x.
Kirkwood, J., Dwyer, K., Walton, S. (2017). An ecopreneur’s growing resilience after a series of earthquakes. Journal of Enterprising Communities: People and Places in the Global Economy, 11(1), 129–148. https://doi.org/10.1108/JEC-12-2014-0028.
Kitler, W. (2010). Bezpieczeństwo narodowe, podstawowe kategorie, dylematy pojęciowe i próba systematyzacji. Zeszyt Problemowy Towarzystwa Wiedzy Obronnej, 1(61), 1–129.
Korber, S., McNaughton, R.B. (2018). Resilience and entrepreneurship: A systematic literature review. International Journal of Entrepreneurial Behaviour and Research, 24(7), 1129–1154. https://doi.org/10.1108/IJEBR-10-
2016-0356.
Korsgaard, S., Anderson, A., Gaddefors, J. (2016). Entrepreneurship as re-sourcing: Towards a new image of entrepreneurship in a time of financial, economic and socio-spatial crisis. Journal of Enterprising Communities, 10(2), 178–202. https://doi.org/10.1108/JEC-03-2014-0002.
Kożuch, B., Sienkiewicz-Małyjurek, K. (2015a) Information sharing in complex systems: a case study on public safety management. Procedia Social and Behavioral Sciences, 213, 722–727. https://doi.org/10.1016/j.sbspro.2015.11.493
Kożuch, B., Sienkiewicz-Małyjurek, K. (2015b). Mapowanie procesów współpracy międzyorganizacyjnej na przykładzie działań realizowanych w bezpieczeństwie publicznym, Zarządzanie Publiczne, 3(31), 237–253. https://doi.org/ 10.4467/20843968ZP.15.018.4328.
Kuhlicke, C. (2013). Resilience: A capacity and a myth: Findings from an in-depth case study in disaster management research. Natural Hazards, 67(1), 61–76. https://doi.org/10.1007/s11069-010-9646-y.
Kusumasari, B., Alam, Q., Siddiqui, K. (2010). Resource capability for local government in managing disaster. Disaster Prevention and Management, 19(4), 438–451. https://doi.org/10.1108/09653561011070367.
Linnenluecke, M.K., McKnight, B. (2017). Community resilience to natural disasters: the role of disaster entrepreneurship. Journal of Enterprising Communities: People and Places in the Global Economy, 11(1), 166–185. https://doi.org/10.1108/JEC-01-2015-0005.
Manfield, R.C., Newey, L.R. (2018). Resilience as an entrepreneurial capability: Integrating insights from a crossdisciplinary comparison. International Journal of Entrepreneurial Behaviour and Research, 24(7), 1155–1180. https://doi.org/10.1108/IJEBR-11-2016-0368.
Martinelli, E., Tagliazucchi, G., Marchi, G. (2018). The resilient retail entrepreneur: dynamic capabilities for facing natural disasters. International Journal of Entrepreneurial Behavior & Research, 24(7), 1222–1243. https://doi.org/10.1108/IJEBR-11-2016-0386.
Metcalfe, M. (2005). Conjecture-first’ problem solving. Systems Research and Behavioral Science, 22(6), 537–546. https://doi.org/10.1002/sres.654.
Mitchell, A. (2013). Risk and Resilience: From Good Idea to Good Practice. OECD Development Co-Operation, Working Paper 13. https://doi.org/10.1787/22220518.

SUGEROWANE CYTOWANIE / SUGGESTED CITATION

Sienkiewicz-Małyjurek, K. (2020). Odporność i przedsiębiorczość w zarządzaniu kryzysowym. W: M. Ćwiklicki, K. Sienkiewicz-Małyjurek, (red.). Ekonomia Społeczna. Przedsiębiorczość społeczna w czasie kryzysu (s. 22–36). Kraków: Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie. https://doi.org/10.15678/ES.2020.2.03.