Spółdzielnia socjalna jako innowacyjna forma działalności w zakresie rozwiązywania problemów społecznych

The social cooperative as an innovative form of action for solving social problems

do pobrania/download PDF

Dorota Koptiew*
ORCID: 0000-0002-7824-4107
Katedra Ekonomii
Wydział Administracyjno-Ekonomiczny
Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa
ul. Mickiewicza 11, 33-100 Tarnów
e-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
* autor korespondencyjny

Bogusława Puzio-Wacławik
ORCID: 0000-0001-8192-8174
Katedra Ekonomii
Wydział Administracyjno-Ekonomiczny
Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa
ul. Mickiewicza 11, 33-100 Tarnów
e-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.

DOI: 10.15678/ES.2019.2.05

SŁOWA KLUCZOWE

ekonomia społeczna; spółdzielnia socjalna; innowacje społeczne; osoby wykluczone; reintegracja

KEYWORDS

social economy; social cooperative; social innovation; exclusion; reintegration

STRESZCZENIE

Ekonomia społeczna, jak i innowacje społeczne to zagadnienia, które przenikają się są instrumentem przydatnym przy rozwiązywaniu problemów o charakterze społeczno-gospodarczym. W tekście podjęto tematykę rozwiązywania problemów społecznych za pomocą spółdzielni socjalnych w Polsce. Skupiono się na roli spółdzielni socjalnych jako podmiotów ekonomii społecznej mających istotne znaczenie w reintegracji społecznej. Celem opracowania jest ocena wybranych aspektów dotyczących potencjału działania spółdzielni społecznych w Polsce. Zastosowane metody badawcze to analiza piśmiennictwa krajowego – publikacji naukowych oraz dokumentów rządowych dotyczących spółdzielczości socjalnej. W konkluzji stwierdzono, że koncepcja spółdzielni socjalnych stanowi innowacyjne podejście do rozwiązywania problemów społecznych, szczególnie na lokalnych rynkach pracy i przy przeciwdziałaniu niedoborom usług społecznych. Jednak jak wynika z badań skuteczność spółdzielczości socjalnej obniżona jest na skutek trudnej sytuacja finansowej tych podmiotów i występowanie licznych barier o charakterze wewnętrznym i zewnętrznym, na które napotykają w swej działalności.

ABSTRACT

Both social economy and social innovations are issues that nowadays often intertwine, and can become the instruments that are effective in solving social-economic problems. This paper is dedicated to innovative approaches in solving the social problems through social innovations, particularly social cooperatives, which play an important role in social reintegration. The goal of the paper is to deliver a review on the role of social cooperatives in solving local social problems in Poland. The research was conducted through a thorough analysis of the publications and documents that relate to social enterprises and social cooperativity. In the conclusion it is stated, that social cooperative conception is an innovative approach in solving social problems, especially in the local labour market and in counteracting social services deficiencies. Findings suggest that the effectiveness of social cooperatives is limited by the difficult financial situation of the subjects, and numerous internal and the external barriers.

LITERATURA / REFERENCES

Calsyn, R.J. (2003). A modified ESID approach to studying mental illness and homelessness. American Journal of Community Psychology, 32(3/4), 319–331.

Ekonomia społeczna w Polsce w nowej perspektywie finansowej 2020+. Wnioski i rekomendowane rozwiązania (2019). Pobrane z: www.ekonomiaspoleczna.gov.pl/download/files/EKONOMIA_SPOLECZNA/ES_2021- 2027.pdf (dostęp: 10.11.2019).

Frączek, M., Laurisz, N. (2012). Ekonomia społeczna a rynek pracy. W: M. Frączek, J. Hausner, S. Mazur (red.). Wokół ekonomii społecznej (s. 155–193). Kraków: Małopolska Szkoła Administracji Publicznej Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie.

Goś-Wójcicka, K., Jarębska, K., Lewandowski, K., Makowska-Belta, E., Stasiak-Jaśkiewicz, U., Sekuła, T. (2019). Spółdzielnie jako podmioty ekonomii społecznej w 2017 r. Warszawa: GUS. Pobrane z: https://bip.stat.gov.pl/ dzialalnosc-statystyki-publicznej/projekty-unijne-w-statystyce/zintegrowany-system-monitorowaniasektora- ekonomii-spolecznej-zsmses/wyniki-badan/spoldzielnie-jako-podmioty-ekonomii-spolecznej- -w-2017/ (dostęp: 10.11.2019).

Góźdź, D. (2008). Wyjaśnienie podstawowych pojęć z dziedziny ekonomii społecznej i przedsiębiorczości społeczne. W: D. Kwiecińska, A. Pacut (red.). Budowanie kompetencji dla przedsiębiorczości społecznej: sylabusy do szkoleń (s. 203–209). Kraków: Małopolska Szkoła Administracji Publicznej Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie.

Hausner, J., Laurisz, N. (2006). Czynniki krytyczne tworzenia przedsiębiorstw społecznych. Przedsiębiorstwo społeczne. Konceptualizacja. W: J. Hausner (red.). Przedsiębiorstwa społeczne w Polsce. Teoria i praktyka (s. 9–30). Kraków: Małopolska Szkoła Administracji Publicznej Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie.

Informacja o funkcjonowaniu spółdzielni socjalnych działających na podstawie ustawy z dnia 27 kwietnia 2006 r. o spółdzielniach socjalnych za lata 2010–2011 (2012). Druk sejmowy nr 738 z 2012 r. Pobrane z: www.sejm.gov. pl/sejm7.nsf/PrzebiegProc.xsp?nr=738&SessionID=DMU1FYLX7V (dostęp: 10.11.2019).

Informacja o funkcjonowaniu spółdzielni socjalnych działających na podstawie ustawy z dnia 27 kwietnia 2006 r. o spółdzielniach socjalnych za lata 2012–2013 (2015). Druk sejmowy nr 3166 z 2015 r. Pobrane z: www.sejm. gov.pl/sejm7.nsf/druk.xsp?nr=3166 (dostęp: 10.11.2019).

Informacja o funkcjonowaniu spółdzielni socjalnych działających na podstawie ustawy z dnia 27 kwietnia 2006 r. o spółdzielniach socjalnych za lata 2014–2015 (2016). Druk sejmowy nr 777 z 2016 r. Pobrane z: www.sejm. gov.pl/sejm8.nsf/druk.xsp?nr=777 (dostęp: 10.11.2019).

Informacja o funkcjonowaniu spółdzielni socjalnych działających na podstawie ustawy z dnia 27 kwietnia 2006 r. o spółdzielniach socjalnych za lata 2016–2017 (2018). Druk sejmowy nr 2724 z 2018 r. Pobrane z: www.sejm. gov.pl/sejm8.nsf/druk.xsp?documentId=08058DD855E949FFC12582C10039EC63 (dostęp: 10.11.2019).

Jędrych, E. (2013). Inwestowanie w innowacje społeczne w organizacjach gospodarczych. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

MRPiPS (2019). Krajowy Program Rozwoju Ekonomii Społecznej do 2023 roku. Ekonomia Solidarności Społecznej. Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej Warszawa, załącznik do uchwały Rady Ministrów z dnia 31 stycznia 2019 r. (poz. 214).

Maruyama, Y., Nishikido, M., Iida T. (2007). The rise of community wind power in Japan: Enhanced acceptance through social innovation. Energy Policy, 35, 2761–2769.

Morawska-Jancelewicz, J. (2016). Innowacje społeczne w miastach europejskich. Przykłady dobrych praktyk. Studia Miejskie, 23(6), 65–79.

Ogólnopolski Katalog Spółdzielni Socjalnych (2019). Pobrane z: www.spoldzielniesocjalne.org (dostęp: 19.12.2019). Pearce, J. (2003). Social Enterprise in Anytown. London: Calouste Gulbenkian Foundation.

Praszkier, R., Nowak, A. (2005). Zmiany społeczne powstałe pod wpływem działalności przedsiębiorców społecznych. Trzeci Sektor, 2, 140–157.

Prognoza ludności na lata 2014–2050 (2014), Warszawa: Główny Urząd Statystyczny. Skubiak, B. (2016). Innowacje społeczne w teorii i praktyce. Barometr Regionalny, 14, 29–33. Pobrane z: http:// br.wszia.edu.pl/zeszyty/pdfs/br43_04skubiak.pdf (dostęp: 15.11.2019).

Sullivan, C.M. (2003). Using the ESID model to reduce intimate male violence against women. American Journal of Community Psychology, 32(3–4), 295–303.

Szczepańczyk, M. (red.) (2017). Innowacje społeczne w teorii i praktyce. Monografie Politechniki Łódzkiej, Łódź: Wydawnictwo Politechniki Łódzkiej.

Tafel-Viia, K., Loogma, K., Lassur, S., Roosipõld, A. (2012). Networks as agents of innovation: teacher networking in the context of vocational and professional higher education reforms. Vocations and Learning, 5(2), 175–193.

Ustawa z dnia 27 kwietnia 2006 r. o spółdzielniach socjalnych, Dz.U. z 2006 r. nr 94, poz. 651 ze zm.

Wronka-Pośpiech, M. (2015). Innowacje społeczne – pojęcie i znaczenie. Studia Ekonomiczne, 212, 124–136.

Zubek, M. (2013). Efektywność finansowa spółdzielczego podmiotu gospodarki społecznej gwarantem jej bytu społecznego? Zarządzanie i Finanse, 1(2), 547–562.

Związek Przedsiębiorców i Pracodawców (2016). Raport. Imigranci z Ukrainy ratunkiem dla polskiej demografii. Warszawa: ZPP.

SUGEROWANE CYTOWANIE / SUGGESTED CITATION

Koptiew, D., Puzio-Wacławik, B. (2019). Spółdzielnia socjalna jako innowacyjna forma działalności w zakresie rozwiązywania problemów społecznych. W: N. Laurisz, A. Pacut (red.). Ekonomia Społeczna. Innowacyjność społeczna w Polsce (s. 49–59). Kraków: Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie. https://doi.org/10.15678/ES.2019.2.05