Retradycjonalizacja w ekonomii społecznej. Przykład spółdzielczości uczniowskiej
Retraditionalisation in social economy: An example of school cooperatives

do pobrania/download PDF

Przemysław Nosal, Anna Waligóra
Instytut Socjologii
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
ul. Szamarzewskiego 89, 60-568 Poznań
e-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.

Katedra Socjologii i Etyki Gospodarczej
Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu
ul. Towarowa 53, 61-896 Poznań
e-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.

DOI: 10.15678/ES.2017.1.03

SŁOWA KLUCZOWE

retradycjonalizacja, ekonomia społeczna, przedsiębiorczość społeczna, spółdzielnie uczniowskie, kapitał społeczny

KEYWORDS

retraditionalisation, social economy, social entrepreneurship, school cooperative, social capital

STRESZCZENIE

Kategoria retradycjonalizacji stanowi przyczynek do dyskusji o kondycji rodzimej ekonomii społecznej (ES) – o tym, jak inspiracje historyczne, obok wymogów instytucjonalnych, budują jej nowoczesną formułę. Celem artykułu jest analiza ES przez pryzmat zjawiska zwrotu w stronę tradycyjnych form kooperacji i współpracy gospodarczej, a oparta została ona na przykładzie tradycji i funkcjonowania spółdzielni uczniowskich. Empiryczna baza tekstu to analiza treści (dane ilościowe i jakościowe), badanie sondażowe skierowane do szkół podstawowych, gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych z terenu miasta Poznania oraz pogłębione wywiady swobodne (zrealizowane w latach 2015–2017). Główną tezą artykułu jest natomiast zwrócenie uwagi na przydatność retradycjonalizacji jako ważnej kategorii poznawczej i analitycznej w ES oraz fenomenu ukazującego jej podstawowy sens.

ABSTRACT

The retraditionalisation is a useful tool to Polish social economy (SE) analysis. The aim of this paper is emphasizing the “traditional turn” in nowadays ES. To achieve this goal an example of the tradition and functioning of student cooperatives is used. Content analysis (quantitative and qualitative data), a survey with primary, secondary and post-gymnasium schools from the area of Poznan and individual in-depth interviews was conducted in the years 2015-2017. The most important finding of this text is pointing at the retraditionalisation as the key and important analytical phenomenon at the area of social economy.

LITERATURA / REFERENCES

Abramowski E. (2010). Kooperatywa. Polskie korzenie przedsiębiorczości społecznej. Łódź: Stowarzyszenie Obywatele Obywatelom.
Boguta W., Gumkowski Z., Martynowski M., Piechowski A. (2014). Spółdzielczość wiejska jako jedna z głównych form wspólnego gospodarczego działania ludzi. Warszawa: Krajowa Rada Spółdzielcza.
Borzaga C., Defourny J. (2004). „From traditional co-operatives to innovative social enterprises”, w: C. Borzaga, J. Defourny (red.), The Emergence of Social Enterprise (s. 166–181). London and New York: Routledge Taylor and Francis Group.
Frączak P. (2006). „Szkic do historii ekonomii społecznej w Polsce”, Ekonomia społeczna. Teksty, 4 http://wiadomosci.ngo.pl/files/ekonomiaspoleczna.pl/public/Raport_Otwarcia/Fraczak_Historia.pdf (dostęp: 24.07.2017).
Głąbicka K. (2015). „Innowacyjna polityka społeczna Unii Europejskiej”, w: M. Grewiński, A. Karwacki (red.). Innowacyjna polityka społeczna. Warszawa: Wydawnictwo WSP im. J. Korczaka w Warszawie.
Grzelak J. (1987). „O bezradności społecznej”, w: M. Marody, A. Sułek (red.), Rzeczywistość polska i sposoby radzenia sobie z nią (s. 243–266). Warszawa: Wydawnictwo WUW.
Hirszowicz M. (2007). Skąd, ale dokąd? Społeczeństwo u progu nowej ery. Warszawa: Wydawnictwo Sic!
Karwacki A., Glińska-Neweś A. (2015). „Innowacyjność w podmiotach ekonomii społecznej w Polsce. Studium jakościowe”, Ekonomia Społeczna, nr 2, s. 21–42.
Kizwalter T., Skowronek J. (red.) (1988). Droga do niepodległości czy program defensywny? Praca organiczna – programy i motywy. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX.
Kordasiewcz A. (2016). (U)sługi domowe. Przemiany relacji społecznych w płatnej pracy domowej. Toruń: Wydawnictwo Naukowe UMK.
KPRES (2014). Krajowy Program Rozwoju Ekonomii Społecznej. Warszawa: Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej, Zespół ds. Rozwiązań Systemowych w Zakresie Ekonomii Społecznej, www.pozytek.gov.pl/download/file/KPRES_30.04.2014_ost.pdf (dostęp: 24.07.2017).
Kubicka J. (2016). Na przełomie. Pozytywiści warszawscy i pomoc własna. Warszawa: Wydawnictwo WUW.
Leś E. (2008). Gospodarka społeczna i przedsiębiorstwo społeczne. Wprowadzenie do problematyki. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.
Markuszewski A., Ołdak M., Rostek B., Sandomierska A., Witkowski J., Ziętkowska J., Zych Ł. (2011). Młody Obywatel. Uczniowskie projekty na rzecz społeczności lokalnej. Pakiet edukacyjny. Warszawa: Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich.
Martin R. J., Osberg S. (2007). „Social entrepreneurship: The case for a definition”, Stanford Social Innovation Review, 5(2), s. 28–39.
Michalska A., Nosal P. (red.) (2016). Zaradność społeczna. Współczesne przejawy i ograniczenia. Poznań: Wydawnictwo WNS UAM.
Nosal P. (2016). „Zaradność społeczna jako taktyka oporu”, w: A. Michalska, P. Nosal, (red.) (2016). Zaradność społeczna. Współczesne przejawy i ograniczenia (s. 37–46). Poznań: Wydawnictwo WNS UAM.
Nosal P. (2017). „Klastry ekonomii społecznej. Specyfika zjawiska oraz kierunki rozwoju”, Polityka Społeczna, nr 1, s. 27–32.
Nowotny H. (2005). „The Increase of Complexity and its Reduction. Emergent Interfaces between the Natural Sciences, Humanities and Social Sciences”, Theory, Culture & Society, nr 22, s. 15–31.
OGiRPAP (2017). Dwa Światy. Metody poszukiwania pracy a metody poszukiwania pracownika. Porównanie na przykładzie aglomeracji poznańskiej. Poznań: Obserwatorium Gospodarki i Rynku Pracy Aglomeracji Poznańskiej, http://www.obserwatorium-poznan.pl/wp-content/uploads/2016/08/Rapor t_jakosciowe_02_03_2017.pdf (dostęp: 29.08.2017).
Ratajczak M. (2012). „Finansyzacja gospodarki”, Ekonomista, nr 3, s. 281–302.
Rymsza M. (2007). „Druga fala ekonomii społecznej w Polsce a koncepcja aktywnej polityki społecznej”, w: T. Kaźmierczak, M. Rymsza (red.), Kapitał społeczny. Ekonomia społeczna (s. 175–189). Warszawa: Instytut Spraw Publicznych.
Sempruch G. (2012). „Innowacje społeczne – innowacyjne instrumenty polityki społecznej w projektach finansowanych ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”, Zarządzanie Publiczne, nr 2, s. 33–45.
Sempruch G. (2015). „Definiowanie i konteksty interpretacyjne innowacji społecznych”, w: M. Grewiński, A. Karwacki (red.), Innowacyjna polityka społeczna (s. 2–13). Warszawa: Wydawnictwo WSP im. J. Korczaka w Warszawie.
Sojak R. (2004). Paradoks antropologiczny. Socjologia wiedzy jako perspektywa ogólnej teorii społeczeństwa. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.
Stawicki R. (2012). Historia i teraźniejszość spółdzielni uczniowskich w Polsce. Warszawa: Biuro Analiz i Dokumentacji Kancelarii Senatu.
Urry J. (2005). „The Complexity Turn”, Theory, Culture & Society, nr 22, s. 1–14.
Ustawa z dnia 16 września 1982 r. Prawo spółdzielcze (Dz.U. 1982 nr 30 poz. 210 z późn. zm.).
Waligóra A. (2015). „Społeczne umocowanie przedsiębiorczości społecznej”, Studia Oeconomica Posnaniensia, t. 3, nr 7, s. 72–81.
Waligóra A. (2017). „Proposal of alternative typology of social economy”, Research Papers in Economics and Finance, nr 2, s. 7–12.
Wronka-Pośpiech M., Frączkiewicz-Wronka A., Montero A.L. (2015). „Innowacje – przesłanki wyłaniania się nowego paradygmatu polityki społecznej”, w: M. Grewiński, A. Karwacki (red.), Innowacyjna polityka społeczna (s. 27–43). Warszawa: Wydawnictwo WSP im. J. Korczaka w Warszawie.

SUGEROWANE CYTOWANIE / SUGGESTED CITATION

Nosal P., Waligóra A. (2017). „Retradycjonalizacja w ekonomii społecznej. Przykład spółdzielczości uczniowskiej”, Ekonomia Społeczna, nr 1, s. 32-47, https://doi.org/10.15678/ES.2017.1.03.