Działania realizowane przez szkoły wyższe w ramach społecznej odpowiedzialności – dobre praktyki
Social responsibility activities of higher education institutions – good practices

do pobrania/download PDF

Ewelina Pędziwiatr
Wydział Zarządzania
AGH Akademia Górniczo-Hutnicza
ul. Gramatyka 10
30-067 Kraków
e-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript. 

Agnieszka Czaplicka-Kotas
Wydział Zarządzania
AGH Akademia Górniczo-Hutnicza
ul. Gramatyka 10
30-067 Kraków
e-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.

Joanna Kulczycka
Katedra Zarządzania w Energetyce
Wydział Zarządzania
AGH Akademia Górniczo-Hutnicza
ul. Gramatyka 10
30-067 Kraków
e-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.

DOI: 10.15678/ES.2018.1.04

SŁOWA KLUCZOWE

CSR, społeczna odpowiedzialność uczelni, raportowanie społeczne, zrównoważony rozwój

KEYWORDS

CSR, USR, social reporting, sustainable development

STRESZCZENIE

Wdrażanie gospodarki opartej na wiedzy wpływa na zmiany w szkolnictwie wyższym. Istotnym elementem koncepcji jest wprowadzenie efektywnych mechanizmów zarządzania wiedzą, które prowadzą do konkurencyjności i innowacyjności uczelni na arenie polskiej oraz międzynarodowej. Dlatego też w obszarze działań strategicznych uczelni niezbędne jest prezentowanie nie tylko osiągnięć naukowych, ale i czynników społecznych, ekologicznych, ekonomicznych wspierających postrzeganie uczelni jako organizacji służącej otoczeniu. Relacje uczelni ze środowiskiem lokalnym mają niebagatelne znaczenie dla rozwoju regionu i podkreślają odpowiedzialność instytucji edukacyjnych w tym zakresie. Odpowiedzialność społeczna uczelni prezentowana jest w postaci raportów społecznych, zgodnie z koncepcją społecznej odpowiedzialności. Istnieje wiele dobrych praktyk opracowanych przez uczelnie zagraniczne, które interpretują społeczną odpowiedzialność uczelni w zróżnicowany sposób, w zależności od planów rozwojowych. Jednakże dotąd żadna polska uczelnia techniczna nie opracowała raportu społecznej odpowiedzialności. Celem artykułu jest zaprezentowanie wybranych działań zagranicznych uczelni podejmowanych w ramach społecznej odpowiedzialności oraz przedstawienie ścieżki raportowania społecznego w uczelni technicznej na przykładzie Akademii Górniczo-Hutniczej im. Stanisława Staszica w Krakowie (AGH), na podstawie analizy dokumentów. Autorzy dokonali przeglądu raportów społecznych uczelni zagranicznych publikowanych na stronach internetowych uczelni oraz Sprawozdania Rektora AGH z 2016 r. [Sprawozdanie, 2017]. Z analizy zaprezentowanej w artykule wynika, iż AGH wypracowała szereg dobrych praktyk z zakresu społecznej odpowiedzialności uczelni, które nie zostały dotychczas zaprezentowane w formie raportu społecznego.

ABSTRACT

An implementation of the knowledge economy influence on changes in higher education. A significant element of the concept is introducing an effective knowledge management mechanism, which lead to greater competitiveness and innovation of the university in both a Polish and international context. Therefore in the university’s strategic areas of action it is necessary to present not only scientific achievements but also social, ecological and economic factors in the form of social reports, in accordance with the concept of social responsibility and new role of universities as the organizations serving its environment. There are many examples of good practices developed by foreign universities, which interpret the university social responsibility in a different way, depending on their development strategies. So far social responsibility report has not been published by any Polish technical university. The aim of the article is to review the university social responsibility practices in the foreign universities as well as to present the stages of social responsibility reporting in the technical university on the example of AGH University of Science and Technology. The article states that AGH has developed significant number of good practices in social responsibility, which have not yet been presented in the form of social report.

LITERATURA / REFERENCES

Academic Ranking of World Universities (2017). http://www.shanghairanking.com.
Bowen H. (1953). The Social Responsibilities of Businessman. New York: Harper.
Clark B.R. (1998). Creating entrepreneurial universities: organizational pathways of transformation. Issues in Higher Education. New York: Elsevier Science Regional Sales.
Cybal-Michalska A. (2015). „Społeczna odpowiedzialność uczelni wyższych”, Rocznik Lubuski, t. 41, cz. 2, s. 89–96.
Deklaracja Społecznej Odpowiedzialności Uczelni (2017). Warszawa: Ministerstwo Rozwoju, http://www.miir.gov.pl/media/46898/Deklaracja_SOU.pdf.
Dubigeon O. (2006). Legal Obligations and Local Practices in Corporate Social Responsibility, w: J. Allouche (red.), Corporate Social Responsibility, Vol. 1: Concepts, Accountability and Reporting (s. 254–283). New York: Palgrave Macmillan.
Europa 2020. Strategia na rzecz inteligentnego i zrównoważonego rozwoju sprzyjającego włączeniu społecznemu (2010). Komunikat Komisji Europejskiej, COM (2010) 2020 wersja ostateczna.
Fijałkowska J. (2012). „Społeczna odpowiedzialność wyzwaniem dla rachunkowości”, Przedsiębiorczość i Zarządzanie, t. XIII, z. 1, s. 141–154.
Freederick W.C. (1960). „The Growing Concern Over Bussiness Responsibility”, California Management Review, No. 2(4), s. 54–61.
Geryk M. (2016). „Zmiany funkcjonowania uczelni w polskim systemie szkolnictwa wyższego, czyli interesariusze mają głos”, Przedsiębiorczość i Zarządzanie, t. 17, z. 4, cz. 1 Między teorią i praktyką zarządzania: dokonania, dylematy, inspiracje: nauka dla praktyki gospodarczej i samorządowej, s. 47–58.
Global Compact (2007). The principles for responsible management education. United Nations Global Compact Office, www.unglobalcompact.org/ docs/news_events/8.1/PRME.pdf.
GRI Standards (2013). https://www.globalreporting.org/standards.
Jastrzębska E. (2015). „Środowisko przyrodnicze jako niemy interesariusz społecznie odpowiedzialnego przedsiębiorstwa. Dobre praktyki biznesu w Polsce”, Logistyka Odzysku, nr 2(15), s. 49–51.
Koneczna R. (2014). CSR i jego narzędzia jako element strategii firm – praktyczny przewodnik. Kraków: Wydawnictwo IGSMiE PAN.
Kowalski R. (2016). „Społeczna odpowiedzialność biznesu – perspektywa krytyczna”, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie, nr 5(953), s. 71–88.
Leja K. (2013). Zarządzanie uczelnią: Koncepcje i współczesne wyzwania. Warszawa: Wolters Kluwer.
Lo C.WH., Pang R.X., Egri C.P., Li P.H.Y. (2017). „University Social Responsibility: Conceptualization and an Assessment Framework”, w: D. Shek, R. Hollister (red.), University Social Responsibility and Quality of Life. Quality of Life in Asia, tom 8. Singapur: Springer.
McGuire J.W. (1963). Business and society. New York: McGraw-Hill.
Nejati M., Shafaei A., Salamzadeh Y., Daraei M. (2011). „Corporate social responsibility and universities: A study of top 10 world universities’ websites”, African Journal of Business Management, vol. 5, no. 2, s. 440–447.
Odnowiona strategia Unii Europejskiej na lata 2011–2014 dotycząca Społecznej Odpowiedzialności Przedsiębiorstw (2011). Komunikat Komisji Europejskiej, COM (2011) 681.
OECD (2011). Wytyczne OECD dla przedsiębiorstw wielonarodowych. OECD Publishing, https://www.miir.gov.pl/media/40648/wytyczne_oecd.pdf.
Pędziwiatr E., Czaplicka-Kotas A., Kulczycka J. (2018). „Aspekty środowiskowe społecznej odpowiedzialności uczelni”, Aura, nr 5, s. 16–17.
Płonka M. (2015). „Ekonomia społeczna a koncepcja polityki społecznej państwa. Model polski”, Ekonomia Społeczna, nr 2, s. 85–100.
Raport Społeczny 2012–2014 (2014). Wydział Informatyki i Komunikacji Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach, https://www.ue.katowice.pl/fileadmin/_migrated/content_uploads/raport_spoleczny_WIiK_lipiec2014.pdf.
Shek D.T.L., Yuen-Tsang A.W.K., Ng E.C.W. (2017a). „University Social Responsibility (USR): Insight from the Historical Roots to the Contemporary Challenges”, w: D. Shek, R. Hollister (red.), University Social Responsibility and Quality of Life. Quality of Life in Asia, tom 8. Singapur: Springer. DOI: 10.1007/978-981-10-3877-8_3.
Shek D.T.L., Yuen-Tsang A.W.K., Ng E.C.W. (2017b). „USR Network: A Platform to Promote University Social Responsibility”, w: D. Shek, R. Hollister (red.), University Social Responsibility and Quality of Life. Quality of Life in Asia, tom 8. Singapur: Springer. DOI:10.1007/978-981-10-3877-8_2.
Sprawozdanie Rektora Akademii Górniczo-Hutniczej im. Stanisława Staszica w Krakowie z działalności uczelni w 2016 r. (2017). https://www.agh.edu.pl/fileadmin/default/templates/images/Aktualnosci/aktualnosci/_2017/0630/Sprawozdanie_wladz_AGH_2016.pdf (dostęp: 15.12.2017).
Sznajder M. (2013). „Korzyści z wdrożenia koncepcji społecznej odpowiedzialności biznesu (z uwzględnieniem koncepcji interesariuszy)”, Ekonomia i Zarządzanie, nr 2 (5), s. 194–211.
Vadi M., Haldma T. (2010). „Knowledge transfer through university-industry relations: Some aspects of organizational culture”, Discussion on Estonian Economic Policy, vol. 18.
Vallaeys F. (2013). Defining social responsibility: a matter of philosophical urgency for university. Global University Network for Innovation, http://www.guninetwork.org/articles/defining-social-responsibility-matter-philosophical-urgency-universities.
Vasilescu R., Barna C., Epure M., Baicu C. (2010). „Developing university social responsibility: A model for the challenges of the new civil society”, Procedia – Social and Behavioral Sciences, vol. 2, iss. 2, s. 4177–4182.
Wigmore-Álvarez A., Ruiz-Lozano M. (2012). „University Social Responsibility (USR) in the Global Context: An Overview of Literature”, Business & Professional Ethics Journal, vol. 31, no. 3–4, s. 475–498. DOI: 10.5840/bpej2012313/424.
Wilson C. (2016). „CSR Reporting and the University”, Honors College Capstone Experience/Thesis Projects, Paper 638, https://digitalcommons.wku.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=1645&context=stu_hon_theses.

Strony internetowe:
www.agh.edu.pl
www.cam.ac.uk.
www.ed.ac.uk.
www.green.harvard.eu
www.le.ac.uk.
www.sustainable.stanford.edu
www.sustainable.yale.edu.

SUGEROWANE CYTOWANIE / SUGGESTED CITATION

Pędziwiatr E., Czaplicka-Kotas A., Kulczycka J. (2018). „Działania realizowane przez szkoły wyższe w ramach społecznej odpowiedzialności – dobre praktyki”, Ekonomia Społeczna, nr 1, s. 45-56, https://doi.org/10.15678/ES.2018.1.04.