Pomiar społecznej wartości dodanej generowanej przez podmioty ekonomii społecznej – główne dylematy i wyzwania
Measuring social added value – main dilemmas and challenges

do pobrania/download PDF

Marta Bohdziewicz-Lulewicz, Barbara Gil, Jakub Głowacki, Magdalena Jelonek, Ksymena Rosiek

SŁOWA KLUCZOWE

społeczna wartość dodana, wpływ społeczny, społeczna stopa zwrotu, audyt społeczny, pomiar dokonań

KEYWORDS

social added value, social impact, social return on investment, social audit, the measurement of performance

STRESZCZENIE

Obecnie tematyka pomiaru społecznej wartości dodanej to jedno z kluczowych zagadnień wpisujących się w nurt ekonomii społecznej. Dynamiczny rozwój tego sektora w Polsce w ostatnich latach nie idzie w parze z rozwojem metod służących ocenie podmiotów działających w obszarze ekonomii społecznej. Wyzwanie, jakim jest przygotowanie narzędzia, które pełniłoby taką rolę podjął zespół krakowskich naukowców i praktyków, społeczników, socjologów, ekonomistów i finansistów. Niniejszy artykuł przedstawia genezę, podejście, jakie zostało przyjęte w procesie jego opracowywania oraz dylematy, przed jakimi stanęli autorzy stworzonego narzędzia SWD. W tekście zaprezentowano m.in. (1) wybrane metody oceny społecznej wartości dodanej stosowane na świecie, z uwzględnieniem ich słabych oraz mocnych stron, (2) autorską koncepcję metody oceny społecznej wartości dodanej, a także (3) narzędzie badawcze (kwestionariusz ankiety) i aplikację internetową. W ostatniej części artykułu przedstawiono sposób wyznaczania społecznej wartości dodanej, przyjęte założenia, jak również etapy oceny i interpretacji wyników.

ABSTRACT

Nowadays measuring of social added value is one of the key issues concerning social economy. The dynamic development of this sector in Poland in recent years does not correlate with the development of methods for the assessment of entities operating in the social economy. A team of scientists and practitioners, social activists, sociologists, economists and financiers from Krakow took up the challenge of preparing such a tool. This paper presents the origins, an approach that has been adopted in the process of its development and dilemmas faced the authors during preparation a ‘tool SWD’. The text present (1) selection of methods for assessing the social added value used in the world, including their strengths and weaknesses, (2) an original concept of the method of measuring social added value, and (3) research tool (questionnaire) and the web application. In the last part of the article describes how to calculate the social added value, the assumptions made, as well as the stages of assessment and interpretation of results.

LITERATURA / REFERENCES

A guide [2009], A guide to Social Return on Investment, The Office of the Third Sector, Londyn (dostępne na: www.neweconomics.org/sites/neweconomics.org/files/A_guide_to_Social_Return_on_Investment_1.pdf).
Bourdieu P. [1986], The Forms of Capital, [w:] J.G. Richardson (red.), Handbook of Theory and Research for the Sociology of Education, Greenwood Press, New York.
Davister C., Defourny J., Gregoire O. [2004], Work Integration Social Enterprises in the European Union: An Overview of Existing Models, EMES (dostępne na: www.emes.net/fileadmin/emes/PDF_files/PERSE/PERSE_04_04_Trans-ENG.pdf).
Defourny J. [2004], Social Enterprise in Enlarged Europe: Concept and Realities, EMES European Research Network (dostępne na: www.emes.net/fileadmin/emes/PDF_files/Articles/Defourny/Defourny.Soc.ent.CEE.3.06.pdf).
Defourny J., Develtere P. [2008], Ekonomia społeczna: ogólnoświatowy trzeci sektor, [w:] Antologia kluczowych tekstów. Przedsiębiorstwo społeczne, FISE, Warszawa.
Głowacki J. [2010], Mierzenie społecznej wartości dodanej, „Ekonomia Społeczna”, 1/2010.
Głowacki J., Jelonek M. [2012], Interpretacja wyników modelu SWD, Kraków, 2012 (dokument niepublikowany).
Herbst J. [2008], Pole przedsiębiorczości społecznej w Polsce, [w:] J. Hausner, A. Giza-Poleszczuk (red.), Ekonomia społeczna w Polsce: osiągnięcia, bariery rozwoju i potencjał w świetle wyników badań, FISE, Warszawa.
Juraszek-Kopacz B., Tyrowicz J. [2008], Zmierzyć niemierzalne, czyli o pomiarze oddziaływania społecznego. Poradnik dla organizacji pozarządowych i przedsiębiorstw społecznych, Stowarzyszenie Klon/Jawor, Warszawa.
Mazur S., Pacut A. [2006], Ekonomia społeczna i jej wartości konstytutywne, [w:] Ekonomia społeczna. Teksty, 3/2006 (dostępne na: http://es.teksty.ekonomiaspoleczna.pl/pdf/2006_3_es_teksty.pdf#zoom=100).
Dąbrowska J. (red.) [2008], Od trzeciego sektora do przedsiębiorczości społecznej – wyniki badań ekonomii społecznej w Polsce, Stowarzyszenie Klon/Jawor, Warszawa.
Putnam R. [1995], Demokracja w działaniu: Tradycje obywatelskie we współczesnych Włoszech, Społeczny Komitet Wydawniczy ZNAK, Kraków, Fundacja im. Stefana Batorego, Warszawa.
Rozwój [2008], Rozwój i restrukturyzacja gospodarki a polska przestrzeń – rekomendacje dla Koncepcji Przestrzennego Zagospodarowania Kraju na lata 2008-2033 (dostępne na: www.mrr.gov.pl/aktualnosci/rozwoj_regionalny/Documents/Sprawozdanie_3.pdf).
Sałustowicz P. [2007], Pojęcie, koncepcje i funkcje ekonomii społecznej, [w:] Ekonomia społeczna. Teksty, 2/2007 (dostępne na: www.owies.org.pl/media/pojecie-koncepcje-es.pdf).
Sanfilippo L., Cooper M., Murray R., Neitzert E. [2009], Tools for You, New Economic Foundation (dostępne na: www.neweconomics.org/publications/tools-you).
Słownik [2012], Słownik terminologiczny dla Szczegółowego Opisu Priorytetów Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki, MRR, Warszawa.

SUGEROWANE CYTOWANIE / SUGGESTED CITATION

Bohdziewicz-Lulewicz M., Gil B., Głowacki J., Jelonek M., Rosiek K. [2012], Pomiar społecznej wartości dodanej generowanej przez podmioty ekonomii społecznej – główne dylematy i wyzwania, „Ekonomia Społeczna”, nr 2, s. 16-32.