Przeciwdziałanie bezdomności w kontekście dobra wspólnego
Countering homelessness in the context of the common good principle

do pobrania/download PDF

Irena Lipowicz
Wydział Prawa i Administracji
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
ul. Wóycickiego 1/3, bud. 17, 01-938 Warszawa
e-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.

DOI: 10.15678/ES.2017.2.01

SŁOWA KLUCZOWE

bezdomność, godność człowieka, dobro wspólne, prawne formy działania administracji, zasady prawa administracyjnego

KEYWORDS

homelessness, human dignity, common good, legal forms of administration, principles of administrative law

STRESZCZENIE

Bezdomność zbyt często jest traktowana jako uciążliwy, ale stały element polskiego życia społecznego. Obecnie występuje stagnacja, a nawet wzrost liczby bezdomnych krążącej wokół 30 tys. osób. Z punktu widzenia zasady dobra wspólnego i innych zasad konstytucyjnych nie można się z tym pogodzić, należy przeanalizować na nowo obowiązki władzy publicznej w perspektywie godności osoby bezdomnej. W artykule w nowy sposób ukazano prawa i obowiązki nie tylko administracji samorządowej, ale także wskazano zaniedbania w regulacji zadań administracji rządowej oraz brak krajowej strategii w tym zakresie. Z odniesienia kwestii przeciwdziałania bezdomności do zasady dobra wspólnego wynikają nowe impulsy w zakresie dywersyfikacji prawnych form działania administracji i stosowania mierników.

ABSTRACT

Homelessness is often considered as arduous but permanent element of Polish society. Nowadays we can observe stagnation and even growth in the number of homeless people (this number is currently about 30.000). Taking into consideration the principle of common good and other constitutional principles, homelessness cannot be accepted. Once again public institutions should reanalyse its obligations towards homeless people in the human dignity perspective. Article presents not only rights and obligations of the local authorities but indicates negligence in regulation of defining tasks of the general government and lack of national strategy in this field. Looking at the question of preventing homelessness through the common good principle can result in finding new ways to diversify legal forms of administration and application of different measures.

LITERATURA / REFERENCES

Barczewska-Dziobek A. (2009). Podmioty niepubliczne w sferze wykonywania zadań administracji lokalnej, w: J. Parchomiuk, B. Ulijasz, E. Kruk (red.), Dziesięć lat reformy ustrojowej administracji publicznej w Polsce (s. 264–278). Warszawa: Wolters Kluwer.
Boczoń J. (2012). Ocena Gminnego Standardu Wychodzenia z Bezdomności. Ekspertyza, http://kielce.caritas.pl/pdf/ekspertyza-boczon.pdf.
Browarczyk Ł., Olech P., Stenka R. (2014). Model gminny standard wychodzenia z bezdomności. Podręcznik. Gdańsk: Pomorskie Forum na rzecz Wychodzenia z Bezdomności, http://www.pfwb.org.pl/2014/07/podrecznik-model-gswb-juz-dostepny/ (dostęp: 13 grudzień 2017).
Davies N. (2010a). Boże Igrzysko. Kraków: Znak.
Davies N. (2010b). Zaginione królestwa. Kraków: Znak.
Duniewska Z. (2005). „Polisemia godności w terminologii prawnej”, Studia Prawno-Ekonomiczne, nr 71.
Duniewska Z., Jaworska-Dębska B., Olejniczak-Szałowska E., Stahl M. (red.) (2016). Materialne prawo administracyjne, wyd. 2. Warszawa: Wolters Kluwer.
Fukuyama F. (2014). Ład polityczny i polityczny regres. Warszawa: Rebis.
Garlicki L., Derlatka M. (2016). Komentarz do art. 75 Konstytucji Rzeczpospolitej Polskiej, w: L. Garlicki, M. Zubik (red.), Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiej. Komentarz, t. II. Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe.
Gruszka-Zych B. (2002). Mało obstawiony święty. Cztery reportaże z Bratem Albertem w tle. Katowice: Księgarnia Św. Jacka.
Grzegorski S. (2005). Analiza aktualnej sytuacji prawnej w kontekście świadczenia pomocy osobom bezdomnym, w: D. Zalewska, M. Oliwa-Ciesielska, I. Szczepaniak-Wiecha, S. Grzegorski (red.), Formy pomocy
bezdomnym. Analiza ułatwień i ograniczeń problemu. Warszawa: Instytut Rozwoju Służb Społecznych.
Hobbes T. (1954). Lewiatan, czyli materia, forma i władza państwa kościelnego i świeckiego, tł. Cz. Znamierowski. Warszawa: PWN.
Jan Paweł II (1981). Laborem exercens. Watykan.
Kaczorowski P. (2005). Państwo w czasach demokracji. Warszawa: Instytut Studiów Politycznych PAN.
Kłoczowski J. (2014). Historia Polski od czasów najdawniejszych do końca XV w. Warszawa: Wydawnictwo Nauka i Innowacje.
Kmieć-Łuciuk A. (2017). Program „Potrzebny Dom”. Mieszkalnictwo Wspomagane w Stargardzie, w: J. Wilczek (red.), Programy mieszkaniowe w przeciwdziałaniu bezdomności. Dobre praktyki i refleksja systemowa. Warszawa: Biuro Rzecznika Praw Obywatelskich.
Lach A. (2007). Świat społeczny bezdomnych i jego legitymizacje. Katowice: Wydawnictwo Śląsk.
Lipowicz I. (2012). „Godność ludzka w świetle prawa administracyjnego”, Przegląd Filozoficzno-Literacki, nr 1–2 (33).
Lipowicz I. (2017a). „Dobro wspólne”, Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny, nr 3 (79), s. 17–31, https://doi.org/10.14746/rpeis.2017.79.3.3.
Lipowicz I. (2017b). Uwagi wstępne – ku zmianie polityki publicznej w przeciwdziałaniu bezdomności, w: I. Lipowicz (red.), Bezdomność – problemy prawne, innowacyjne rozwiązania (s. 7–13). Warszawa: Fundacja Didactics.
Mazur J. (red.) (2006). Bezdomność. Szkice z socjologii, polityki społecznej i katolickiej nauki społecznej. Lublin: KUL.
Mędrzycki R. (2016). „Problem bezdomności w świetle wybranych regulacji prawnych”, Przegląd Legislacyjny, nr 4 (98).
Mędrzycki R. (2017). Zadania administracji publicznej w zakresie przeciwdziałania bezdomności. Studium administracyjnoprawne. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego.
Mikłaszewicz P. (2016). Artykuł 75 Konstytucji RP, w: M. Safjan, L. Bosek (red.), Konstytucja RP. Tom I. Komentarz do art. 1–86. Warszawa: C.H.BECK.
Oliwa-Ciesielska M. (2004). Piętno nieprzypisania. Studium o wyizolowaniu społecznym osób bezdomnych. Poznań: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza.
Piechowiak M. (2012). Dobro wspólne jako fundament polskiego porządku konstytucyjnego. Warszawa: Biuro Trybunału Konstytucyjnego.
Piekut-Brodzka M.D. (2006). Bezdomność. Warszawa: Chrześcijańska Akademia Teologiczna.
Pilotażowe wdrożenie standardów usług w zakresie bezdomności i przetestowania Modelu Gminnego Standardu Wychodzenia z Bezdomności, https://www.stargard.pl/Pilotazowe-wdroze.nie-standardow-uslug-w-zakresie-bezdomnosci-iprzetestowania-Modelu-Gminnego-Standa.
Pisarska M. (1993). „Miejskie schronisko dla bezdomnych kobiet. Zasady funkcjonowania, charakterystyka zbiorowości pensjonariuszek schroniska”, Praca Socjalna, nr 4.
Popielarska B. (2002). Przyczyny bezdomności w świetle teorii psychologicznych, w: A. Duracz-Walczak (red.), W kręgu problematyki bezdomności polskiej. Gdańsk: Stowarzyszenie Pomocy Bezdomnym.
Porowska A. (2017). Kilka uwag o podejściu do bezdomności, w: I. Lipowicz (red.), Bezdomność – problemy prawne, innowacyjne rozwiązania (s. 161–167). Warszawa: Fundacja Didactics.
Porowski M. (1995). „Bezdomność – obraz zjawiska i populacji ludzi bezdomnych”, w: T. Pilch, I. Lepalczyk (red.), Pedagogika Społeczna: Człowiek w zmieniającym się świecie. Warszawa: Wydawnictwo Żak.
Powiat: Ilu w gminach jest bezdomnych i ile kosztuje ich utrzymanie? (2018). 2 lutego, http://chodziez.naszemiasto.pl/artykul/powiat-ilu-w-gminach-jestbezdomnych-i-ile-kosztuje-ich,4397028,art,t,id,tm.html (dostęp: 26.04.2018).
Przymeński A. (2001). Bezdomność jako kwestia społeczna w Polsce współczesnej. Poznań: Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Poznaniu.
Schmitt C. (2008). Lewiatan w teorii państwa Tomasza Hobbesa, przekł. M. Falkowski. Warszawa: Prószyński i S-ka.
Schmitt C. (2012). Teologia polityczna i inne pisma, tł. M. Cichocki. Warszawa: Aletheia.
Trzciński J. (2005). „Rzeczpospolita Polska dobrem wspólnym wszystkich obywateli”, w: J. Góral, R. Hauser, J. Trzciński (red.), Sądownictwo administracyjne gwarantem wolności i praw obywatelskich 1980–2005. Warszawa: Naczelny Sąd Administracyjny.
Zajadło A. (2015). Idea solidarności w aksjologii współczesnego prawa międzynarodowego, w: A. Łabno (red.), Idea solidaryzmu we współczesnym prawie konstytucyjnym. Doświadczenia polskie i międzynarodowe. Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe.

SUGEROWANE CYTOWANIE / SUGGESTED CITATION

Lipowicz I. (2017). „Przeciwdziałanie bezdomności w kontekście dobra wspólnego”, Ekonomia Społeczna, nr 2, s. 7-15, https://doi.org/10.15678/ES.2017.2.01.